همه ما دیالیز را با کلیه‌ها می‌شناسیم، اما بدن تنها یک عضو حیاتی ندارد که نیازمند تصفیه باشد. کبد، این غده حیاتی، وظایف متعددی بر عهده دارد: تصفیه خون، متابولیسم داروها، تولید پروتئین‌ها و تنظیم فرآیندهای بیوشیمیایی. وقتی کبد از کار می‌افتد، این تعادل شکننده به سرعت به هم می‌ریزد و زندگی فرد در معرض خطر قرار می‌گیرد. در این شرایط، تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای مثل DPMAS وارد عمل می‌شوند تا فرصتی دوباره برای زندگی فراهم کنند.
دیالیز کبدی چگونه جان می‌بخشد؟
DPMAS، که مخفف «سیستم جذب مولکولی دوگانه پلاسما» است، یک درمان جایگزین عملکرد کبد به شمار می‌رود. وقتی کبد قادر به حذف سموم و مواد زائد نیست، این دستگاه با جداسازی پلاسما از خون و عبور آن از فیلترهای جاذب، سموم خطرناک را به دام می‌اندازد. پس از پاکسازی، پلاسما دوباره با سلول‌های خونی ترکیب شده و به بدن بازمی‌گردد. این فرآیند مانند یک «پاکسازی حیاتی» عمل می‌کند و می‌تواند تفاوت بین زندگی و مرگ را رقم بزند.
چرا این روش با دیالیز کلیه متفاوت است؟
در دیالیز کلیه، هدف حذف اوره، کراتینین و مایعات اضافی است. اما در دیالیز کبدی تمرکز روی سموم خاصی است که ناشی از نارسایی کبدی در خون تجمع یافته‌اند، مانند بیلی‌روبین و آمونیاک. این تفاوت ساده اما حیاتی است: DPMAS به کنترل مسمومیت، حفظ عملکرد مغز و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر کمک می‌کند، در حالی که دیالیز کلیه بیشتر به مدیریت تعادل آب و الکترولیت‌ها می‌پردازد.
چه بیمارانی بیشتر نیازمند این روش هستند؟
دیالیز کبدی معمولاً برای بیمارانی است که در مرحله نهایی بیماری کبدی یا نارسایی حاد قرار دارند. این شامل موارد زیر می‌شود:
- هپاتیت حاد یا مزمن که عملکرد کبد را مختل کرده است
- سیروز پیشرفته با تجمع سموم در خون
- مسمومیت دارویی یا ناشی از سموم قارچی
- بیمارانی که در انتظار پیوند کبد هستند
- نارسایی کبد ناشی از شوک یا التهاب شدید
در چنین شرایطی، DPMAS سموم را حذف کرده و تعادل بدن را بازمی‌گرداند، که می‌تواند زمان ارزشمندی برای درمان یا پیوند فراهم کند.
پشت صحنه یک جلسه درمان با دستگاه DPMAS
فرایند دیالیز کبدی دقیق و پیچیده است:
- دسترسی به خون: با کاتترهای مرکزی و تحت نظر تیم پزشکی، خون بیمار وارد دستگاه می‌شود.
- جداسازی پلاسما: پلاسما از سلول‌های خونی جدا شده و آماده تصفیه می‌شود.
- پاکسازی با فیلترهای جاذب: سموم خطرناک از جمله بیلی‌روبین و آمونیاک از پلاسما حذف می‌شوند.
- بازگرداندن پلاسما: پلاسما پس از تصفیه دوباره با سلول‌های خونی ترکیب و به بدن بازگردانده می‌شود.
هر جلسه ممکن است چند ساعت طول بکشد و بسته به شرایط بیمار، چند بار در هفته تکرار شود.
مزایای واقعی برای بیماران
DPMAS نه تنها سموم را مؤثرتر حذف می‌کند، بلکه کیفیت زندگی بیماران نهایی کبدی را تا زمان پیوند بهبود می‌بخشد، از بروز انسفالوپاتی و ادم مغزی جلوگیری می‌کند و ثبات بیشتری برای بیماران بستری در ICU فراهم می‌کند. این تکنولوژی نوآورانه، امیدی برای بیمارانی است که راه حل‌های دیگر محدود شده است.
دسترسی به دیالیز کبدی در ایران
خوشبختانه در ایران مراکز محدودی این درمان پیشرفته را ارائه می‌دهند. تیم تخصصی شرکت نیلا سلامت پایدار با تجهیزات مدرن و پرسنل آموزش‌دیده، یکی از معدود ارائه‌دهندگان خدمات دیالیز کبدی در کشور است و می‌تواند شرایط بیماران را به صورت حرفه‌ای مدیریت کند.
